Over elk onderwerp op het gebied van de klassieke westerse muziek kunnen presentaties worden aangevraagd. Moest de spreekster zich op bepaalde deelterreinen niet voldoende gespecialiseerd weten, dan zal zij proberen de aanvrager door te verwijzen naar een collega met kennis op dat terrein. Geïnteresseerden kunnen zelf een onderwerp aandragen of vragen om een presentatie “op voorraad”.
Presentaties “op voorraad”
Titels en ondertitels kunnen aan de gelegenheid worden aangepast.
Nadere informatie over de (stijl, e.d. van de) afzonderlijke lezingen en adviezen bij het maken van een keuze, worden graag per e-mail of in een oriënterend (telefonisch of ‘live’) gesprek verstrekt. Zie voorts onder stijl.
De lijst wordt van tijd tot tijd bijgewerkt. Desgewenst kan de laatste versie worden opgevraagd.
A. LEZINGEN CA. 15 MINUTEN (gesproken columns)
1. Beethovens Opus 111; zoals Thomas Mann het hoorde
2. De glasharmonica; Fingerspitzengefühl en gillende vrouwen
3. Eten en poëzie bij Thomas Mann; over smikkelende zondaars en vastende heiligen
4. Van musicus tot bloederige vleesklomp; een tragische hoogvlieger
5. Zin in muziek; de jaloezie van de dichter
6. Spetterende stilte; over dichtende en zingende vissen
7. Jessye Norman en mijn verloofde
8. Romantische componisten en hun pianomuziek; Liszt, Schubert, Chopin e.a.
9. Roof of reanimatie? Een verdediging van romantische pianobewerkingen
10. De humor en ernst van Schönberg en Brahms; enkele voorbeelden uit hun leven en werk
11. Klinkende munt; gedachten en feiten rond een verandering in de verbintenis opdrachtgever-componist rond 1800
12. Een huwelijksaanzoek? Bruckners wensen en angsten.
13. Berlioz’ reactie op J.S. Bachs Matthäuspassion
B. LEZINGEN CA. 30-45 MINUTEN
1. Geschiedenis van de kamermuziek; van middeleeuwen tot pop
2. Een huwelijksaanzoek? Bruckners wensen en angsten.
3. Muziek verraadt geheimen; waarom muziek geen taal is.
4. Opera onnatuurlijk? Natuurlijk! Waarom we naar de opera gaan
5. Die Entführung aus dem Serail; over zingen en spreken in de opera
6. Madama Butterfly; over opera en de cultuurclash
7. Gabriele’s romance en Don Giovanni’s strijkje; muziek in het libretto
8. De klank van de eenzame en van de blinde macht; Philips II en de
grootinquisiteur
grootinquisiteur
9. Das “Ewig-Weibliche”; over Goethes idee en haar verschijning in Boito’s
Mefistofele
Mefistofele
10. Hänsel und Gretel; de wonderlijke wording en werking van een prachtige kinderopera voor volwassenen (also available in english )
11. Ze bestaat! De Duitse humor in muziek en roman
12. De humor en ernst van Schönberg en Brahms; enkele voorbeelden uit hun
leven en werk
leven en werk
13. Klinkende munt; een verandering in de verbintenis opdrachtgever-componist
rond 1800
rond 1800
14. Het gezegde in de muziek; hoe muziek u van alles vertelt
15. Vrijheid en onvrijheid in muziek; gedachten en voorbeelden
16. Herhaling in leven en muziek; gedachten en voorbeelden
17. Nationalisme en internationalisme in de muziek; gedachten en voorbeelden
18. Der Tod und das Mädchen; een thema in muziek, ballet, film en beeldende kunst
19. Egmont en Oranje; een idealist en een scepticus door Beethoven op muziek gezet
20. J.S. Bachs Matthäuspassion; de twee aanklachten en Bach als muzikale advocaat
20. J.S. Bachs Matthäuspassion; de twee aanklachten en Bach als muzikale advocaat
21. Een bijzonder Venetiaans verhaal; over een geniale rode blufgozer, babies, een bewaarschool en de wieg van het soloconcert (45 min.)
22. De “Hebrew Melodies” – De componist Isaac Nathan en Lord Byron als ‘bekroond dichter van de synagoge’ (also available in english)
23. De rijpe strijkwartetten van Mozart; de weg er naar toe en de (anekdotische) paadjes er omheen (45 min.)
24. Schubert; vrije denker in leven en werk (45 min.)
25. Waarom opera, waarom Schumanns Genoveva? (40 min.) (auch in Deutscher Sprache verfügbar)
25. Waarom opera, waarom Schumanns Genoveva? (40 min.) (auch in Deutscher Sprache verfügbar)
C. LEZINGEN ca. 60 MINUTEN
1. Kerstliederen; wetenswaardigheden over het mooiste ‘licht in de duisternis’
2. Geschiedenis van de kamermuziek; van middeleeuwen tot pop
3. Haydns interpretatie van Genesis; veel over Die Schöpfung en iets over vier laat-18e-eeuwse vrouwen
4. Kurt Schwitters; een romantisch-impressionistisch-dadaistische “burger en idioot”
5. Gustav Mahler; een joodse musicus en manager in anti-semitisch Wenen (also available in english)
6. Hasse’s La Conversione di Sant’Agostino; St. Augustinus in de tekst en in de partituur (also available in english)
7. De ‘success story’ van het Kol Nidre; van de synagoge naar de concertzaal
8. Operapersonages met de billen bloot; muziek als verrader van het
(erotische) onderbewuste
(erotische) onderbewuste
9. Chopin; sleutelfiguur bij erotiek, bij politieke terreur en bij een huiveringwekkende moord
10. Een ‘liaison dangereuse’; de muziek in Thomas Manns werken en denken
11. Godfried Bomans en zijn muzikale onderduiker Hans Lichtenstein
12. Over pasen en over paasmuziek in het Leipzig van Bach
13. Liszt; vroom, virtuoos en “vrouwvriendelijk”
14. Von Himmel hoch; over Leipzig, Johann Sebastian Bachs kerstmuziek (Magnificat, kerstcantate) en meer.
15. Het “Dresdener Amen”; eigenzinnige religieuze ‘cross overs’ in het romantische componeren
16. Geschiedenis van het Orgel; over water-, kerk-, kanarie- en straatorgels vanaf de Grieken tot nu.
17. Geschiedenis van de Piano; vanaf de Grieken tot design
18. Rienzi tussen de barricaden; Wagners vroege opera Rienzi tegen de achtergrond van de Duitse politiek van de “Vormärz”.
19. Mozart in clair-obscure: genie tijdens de overgang van Ancien Régime naar Verlichting
18. Rienzi tussen de barricaden; Wagners vroege opera Rienzi tegen de achtergrond van de Duitse politiek van de “Vormärz”.
19. Mozart in clair-obscure: genie tijdens de overgang van Ancien Régime naar Verlichting
20. J.S. Bachs Matthäuspassion; de twee aanklachten en Bach als muzikale advocaat
21. De andere Beethoven — goed maar ook gek
22. Engelbert Humperdinck en Hänsel und Gretel; het opus magnum van een goeiige graalridder (75 min.)
23. Schumann en Brahms; enkele overeenkomsten en verschillen en het contact tussen een romantische zwijger en dito brompot
24. Een geniale rode blufgozer, babies, een bewaarschool en de wieg van het soloconcert; een Venetiaanse petite histoire
25. De rijpe strijkwartetten van Mozart; de weg er naar toe en de (anekdotische) paadjes er omheen (45-60 min.)
26. De Esterhazy’s; opkomst en neergang van een adellijk geslacht dat vijf beroemde en een reeks minder beroemde componisten aan het werk zette
27. Schubert; zijn artistiek, religieus en politiek onafhankelijke en opstandige werk en leven (75 min.)
28. De Chemnitzer musicus Hans Lichtenstein; zijn joodse levensweg (70 min.)
D. LEZINGEN 90-120 MINUTEN
1. Busoni in de literatuur; leven, werk, omgeving en echo van een veelzijdig kunstenaar
2. Operapersonages met de billen bloot; muziek als verrader van het (erotische) onderbewuste
3. Zoals de vogeltjes gebekt waren; het 19e-eeuwse lied in Duitsland, Frankrijk en Italië
4. Brünnhilde, Das Ewigweibliche en Dame Eisengrein; de verlossende vrouw in werk van Wagner, Goethe en Boito, en Thomas Mann
5. Zie lezingen onder C no 22 en 23
6. Engelbert Humperdinck en Hänsel und Gretel; het opus magnum van een goeiïge graalridder
Zie ook E 2
E. Luisterlessen
1. Vijf voordrachten van elk ca. 3 uur (incl. muziek), over de geschiedenis van het Europese lied voor zangstem en piano tussen 1750 en 1920.
2. Twee lessen van elk ca. 1,5 uur (incl. muziek): De geschiedenis van de kamermuziek; van de middeleeuwen tot nu
